New York'un ilk Müslüman Belediye Başkanı Mamdani seçmenlerine ne vadetti?
Demokratların adayı Zohran Mamdani seçimde elde ettiği zaferin ardından New York'un ilk Müslüman belediye başkanı oldu. Birkaç ay öncesine kadar New York Eyalet Meclisi'nde görev yapan nispeten tanınmamış bir isim olan Mamdani, seçim kampanyası süreciyle ve zaferiyle tüm dünyaya ismini duyurdu. Seçim kampanyasının merkezine "yaşamı daha erişilebilir kılmayı" yerleştiren Mamdani, New York seçmenine bu süreçte neler vadetti?
34 yaşındaki Zohran Mamdani, New York'un ilk Müslüman ve en genç belediye başkanı olarak tarihe geçti. Birkaç ay öncesine kadar New York Eyalet Meclisi'nde görev yapan nispeten tanınmamış bir isim olan Demokratların adayı Mamdani, seçim zaferiyle tüm dünyaya ismini duyurdu.
Yoğun bir seçim kampanyasıyla kendini "demokratik sosyalist" olarak tanımlayan Mamdani, kampanyasının merkezine "yaşamı daha erişilebilir kılmayı" yerleştirdi. Yüksek gelirli bireyler ve şirketlere uygulanacak yeni vergilerle finanse edilecek sosyal programları genişletme sözü verdi.
ERİŞİLEBİLİR FİYAT MÜCALEDESİ
Mamdani, ABD'nin en pahalı şehrindeki seçmenlerin Demokratların uygun fiyatlı konutlara odaklanmasını istediğini söyledi.
Yakın zamanda BBC'ye verdiği bir röportajda, "Bu şehir, nüfusunun dörtte birinin yoksulluk içinde yaşadığı, her gece 500 bin çocuğun aç yattığı bir şehir" dedi.
Mamdani'nin seçim kampanyası süresince öne çıkan önerileri şöyle oldu:
Şehir genelinde ücretsiz otobüs hizmeti, uygun fiyatlı konutlara odaklanan bir şehir marketleri zinciri, altı haftalık ile beş yaş arasındaki çocuklar için çocuk bakımı, kira istikrarı.
UYGUN FİYATLI KONUT
Mamdani, New York'ta kiraları sabitlenmiş dairelerde yaşayan tüm kiracılar için kiraları dondurma sözü verirken, aynı zamanda şehir genelinde daha uygun fiyatlı konut birimleri inşa etmeyi de taahhüt etti. Ancak bir belediye başkanı bu tür kararları tek başına alamayacağı için eleştirildi.
Yıllık kira düzenlemeleri, dokuz üyeli New York Şehri Kira Yönergeleri Kurulu tarafından belirleniyor. Mamdani, planlarını ilerletmek için bu kurulun üyelerini atayacağını söyledi.
BELEDİYENİN İŞLETTİĞİ MARKETLER
Ülke genelinde marketlerdeki fiyatlar artarken, Mamdani, kampanyasında "kâr elde etmek yerine fiyatları düşük tutmaya odaklanan belediyeye ait marketlerden oluşan bir ağ" oluşturmayı önerdi.
Mamdani verdiği bir röportajda, "Nereye gitsem New Yorkluların fahiş market fiyatlarından bahsettiğini duyuyorum" dedi.
Mamdani, belediyeye ait marketlerin kira veya emlak vergisi ödemek zorunda kalmayacağı ve genel giderlerinin azalacağı için ürünlerini daha düşük fiyatlarla sunabileceklerini söyledi.
Illinois, Georgia, Kansas ve Wisconsin gibi eyaletlerdeki diğer şehirler de benzer öneriler gündemde veya halihazırda belediyeye ait marketlere sahip.
ÜCRETSİZ OTOBÜSLER
Mamdani, mevcut ücretlerin birçok New Yorklu için karşılanamaz olduğunu belirterek tüm şehir otobüslerini ücretsiz hale getirme sözü verdi. Kampanyanın son tartışmasında, "Bugün dünya tarihinin en zengin ülkesinin en zengin şehrinde, her beş New Yorkludan biri otobüs biletini karşılayamıyor" dedi.
Mamdani, ücretsiz otobüsler aracılığıyla insanlara zamanlarını ve paralarını geri vererek, değişimin ekonomik faydalarının, şehrin yıllık bütçesinin yüzde 1'inden daha azına denk gelen tahmini 700 milyon dolarlık maliyeti aşacağını öne sürdü.
Uzmanlar, her gün yaklaşık 1,4 milyon ücretli yolcunun bulunduğu New York'ta otobüsleri ücretsiz hale getirmeden önce titiz analiz ve araştırma yapılması gerektiği konusunda uyardı.
Maliyet, şehir bütçesinin nispeten küçük bir kısmını oluştursa da, Metropolitan Transit Authority (MTA) için ücret gelirleri, 4,8 milyar dolarlık otobüs işletme bütçesinin yüzde 19'unu oluşturuyor.
ÜCRETSİZ ÇOCUK BAKIMININ GENİŞLETİLMESİ
Mamdani ayrıca, altı haftalık ile beş yaş arasındaki tüm çocuklara ücretsiz çocuk bakımı hizmetini genişleterek erişebilir fiyat uygulamasını artırmayı planlıyor.
Mamdani'nin kampanyası, önerdiği programın yıllık maliyetinin 6 milyar dolara ulaşabileceğini tahmin ediyor.
ASGARİ ÜCRETİN ARTIRILMASI
Mamdani, New York'ta asgari ücreti 2030 yılına kadar neredeyse iki katına çıkararak 30 dolara çıkaracak bir yasayı destekleyeceğinin sözünü verdi ve eyalet tarafından belirlenen asgari ücretin şehirdeki artan fiyatlara ayak uyduramayacak kadar düşük olduğunu savundu.
Şu anda New York'ta saatlik asgari ücreti 16,50 dolar. Mamdani bir röportajda, "Şu anda şehirde asgari ücret kazanıyorsanız, oraya eviniz demeye devam edemezsiniz. Bunu değiştirmeliyiz" dedi.
Mamdani'nin önerisine göre, şehrin asgari ücreti 2027'de saat başına 20 dolara, 2028'de 23,50 dolara ve 2029'da 27 dolara çıkarılacak ve 2030'da 30 dolara ulaşacak.
YÜZDE 1'LİK GELİR VERGİSİ
Mamdani, birçok önerisini finanse etmek için şirketler ve varlıklı New Yorklular üzerindeki vergileri artırmayı planlıyor.
Mamdani'nin vergi planına göre, kurumlar vergisi oranı yüzde 11,5'e çıkarılacak ve bu da şehre 5 milyar dolar kazandıracağını iddia ettiği New Jersey ile aynı olacak. Yıllık geliri 1 milyon doların üzerinde olanlar yüzde 2 vergiye tabi tutulacak.
New York'ta şu anda yüzde 4 ile yüzde 10,9 arasında değişen dokuz gelir vergisi dilimi ve yüzde 6,5 ile yüzde 7,25 arasında kademeli bir kurumlar vergisi oranı bulunuyor. Şehir sakinleri ayrıca yüzde 3,876 oranında şehir vergisi ödüyor. New York'un en zengin sakinleri halihazırda ülkedeki en yüksek federal olmayan gelir vergilerini ödüyor.
*Haberin görselleri AP tarafından servis edilmiştir.
